طبق آمار اعلامی از سوی گمرک، در سه ماه نخست امسال تنها ۲۴۱ دستگاه خودرو وارد کشور شده است. گمرک همچنین اعلام کرده ارزش ۲۴۱ دستگاه خودروی وارداتی به کشور در سه ماه ابتدایی امسال، پنجمیلیون و ۶۰۰هزار دلار بوده است. با توجه به این آمار، میانگین قیمتی خودروهای واردشده به کشور (شامل آمبولانس و محصولات سواری) در سه ماه ابتدایی امسال، بالغ بر ۲۳هزار و ۲۰۰دلار بوده است. این در حالی است که برای واردات خودرو به کشور، سقف ۲۰هزاردلاری در نظر گرفته شده است.
بنابراین وقتی میانگین قیمت خودروهای واردشده به کشور از ۲۰هزار دلار بالاتر است، مشخص میشود که در بین خودروهای واردشده در بهار، برخی مدلها سقف قیمتی موردنظر را رعایت نکردهاند. در این مورد دو سناریو را میتوان در نظر گرفت. یک سناریو این است که در جمع خودروهای سواری واردشده به کشور، مدلهای بالای ۴۰هزار دلار نیز وجود دارند. در این صورت، مشخص میشود سقف قیمتی در جریان واردات خودرو به کشور در بهار امسال، رعایت نشده است. سناریوی دیگر این میتواند باشد که وجود آمبولانس در جمع خودروهای وارداتی، میانگین قیمت خودروهای واردشده به کشور در سه ماه ابتدایی امسال را بالا برده است.
جدا از این موضوع، ورود تنها ۲۴۱ دستگاه خودرو به کشور در بهار امسال، نشان میدهد روند واردات خودرو بسیار کند پیش میرود. وزارت صمت در دوران حضور رضا فاطمیامین، وعده داد که تا انتهای سال ۱۴۰۱ حدود ۱۰۰هزار دستگاه خودرو وارد کشور میشود. طبق وعده این وزارتخانه همچنین قرار بود در بهار امسال هم ۱۰۰هزار خودروی دیگر وارد کشور شود. بنابراین تا پایان خرداد باید ۲۰۰هزار دستگاه خودروی خارجی وارد کشور میشد، بااینحال بعید به نظر میرسد تعداد کل خودروهای واردشده، به ۱۰هزار دستگاه نیز رسیده باشد. این موضوع نشان میدهد پروژه واردات خودرو در مسیر درستی پیش نمیرود و از همین رو نمیتوان انتظار اثرگذاری گسترده واردات (با توجه به تعداد اندک خودروهای خارجی واردشده) بر بازار را داشت.
اما آمار گمرک همچنین از این نکته حکایت دارد که عمده خودروهای وارداتی به کشور طی بهار امسال، علاوه بر آمبولانس، شامل مدلهای سواری بهخصوص از چین بوده است. بر این اساس، برندهای سواری عمده واردشده به کشور متعلق به برند زوتی (ZOTYE) و چانگان است و آمبولانسهای وارداتی هم به برند بنز تعلق دارند. بنابراین ۲۴۱ دستگاه خودرویی که در سه ماه ابتدایی امسال وارد کشور شدهاند، همه سواری نبودهاند. موضوع دیگری که در آمار گمرک به آن اشاره شده، دپوی چند صد دستگاه خودروی خارجی در گمرکات کشور است.
طبق اطلاعیه گمرک، از اول بهمنماه ۱۴۰۱ تا ۳۱ خردادماه ۱۴۰۲ بر اساس آخرین اطلاعات استخراجشده از سامانه آمار تجارت خارجی سازمان، تعداد ۷۶۸ دستگاه خودرو به ارزش ۱۲میلیون و ۵۰۰هزار دلار به دلیل عدمدریافت مجوزهای ترخیص، عدمصدور کد رهگیری بانک یا عدمپرداخت حقوق ورودی، در حال انجام تشریفات ترخیص هستند. با توجه به این آمار گمرک، میانگین قیمت ۷۶۸ دستگاه خودرویی که در مسیر ترخیص هستند، کمتر از ۱۶ هزار و ۵۰۰ دلار از آب درمیآید. این رقم با سقف قیمتی درنظرگرفتهشده از سوی سیاستگذار برای واردات خودرو، همخوانی دارد.